Türk Vatandaşlığının Yatırım Yoluyla Kazanılması

I. GENEL BAKIŞ

Vatandaşlık, günümüzde özellikle yabancı yatırımı teşvik etmek, devletlerin işgücü ve ekonomi politikalarına hizmet etmek için araç olarak kullanılmaya başlanmış ve yatırım yoluyla vatandaşlık kazanılması hakkında birçok ülkede düzenlemeler yapılmıştır.

Türk Hukukunda ilk olarak 2016 yılında 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu'nun ("6735 sayılı Kanun") 27. maddesiyle 5901 sayılı Kanun'un istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığının kazanılmasını düzenleyen 12. maddesinin birinci fıkrasına yapılan eklemeyle, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun ("6458 sayılı Kanun") 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğunun istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığını kazanabileceği kabul edilmiştir.

6458 sayılı Kanun'un 31. maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi ise yabancılar için özel bir kısa dönem ikamet türünü düzenlemekte olup Türkiye'de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapan yabancılar ile bunların eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla, Türkiye'de yatırım yoluyla vatandaşlık kazanılması 2016 yılında getirilen düzenlemelerle mümkün kılınmış olmasına rağmen yapılacak yatırımın şartları kesin olarak belirtilmemiştir.

İstisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığını kazanılabilmesi için yapılması gereken yatırımın niteliği ve miktarı ise 12.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 12.12.2016 tarihli ve 2016/9601 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik'in ("Yönetmelik") 20'inci maddesine yapılan eklemeler uyarınca tespit edilmiştir.

19.09.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 106 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile daha önce yapılacak yatırımlar için belirlenen parasal değerler aşağıya çekilerek başvurular kolaylaştırılmıştır. Son olarak, 07.12.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 418 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılan değişiklik ile yabancıların minimum $250.000 tutarında taşınmaz satın alarak Türk vatandaşlığını kazanmasının yanı sıra inşaat projelerindeki kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulmuş taşınmazların noter huzurunda düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile satın alınarak Türk vatandaşlığına başvurulabilmesinin yolu açılmıştır.

Bu bağlamda aşağıda yabancıların yatırım yoluyla istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanması süreci yapılan yatırım türlerine göre tüm detayları ile birlikte açıklanmaktadır.

II. TÜRK VATANDAŞLIĞININ YATIRIM YOLUYLA KAZANILMASI

A. Genel Olarak

19.09.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 106 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ve son olarak 7.12.2018 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 418 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılan değişiklikler ile birlikte yabancılar aşağıdaki şartlardan birini sağlamaları halinde Türk vatandaşlığını kazanabileceklerdir:

1. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında [değişiklik öncesi işbu tutar en az 2.000.000 Amerikan Doları'ydı] sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen;
2. En az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç (3) yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı [değişiklik öncesi işbu tutar en az 1.000.000 Amerikan Doları'ydı] veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarı peşin olarak yatırılan taşınmazın satışının vaat edildiğine dair noterden düzenlenen sözleşmenin üç (3) yıl süreyle devri ve terkini yapılmayacağı taahhüdüyle tapu siciline şerh edildiği Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilen,
3. En az 50 kişilik [değişiklik öncesi en az 100 çalışan] istihdam oluşturduğu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca tespit edilen,
4. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında mevduatı [değişiklik öncesi işbu tutar en az 3,000,000 Amerikan Doları'ydı] üç (3) yıl tutma şartıyla Türkiye'de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen,
5. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında Devlet borçlanma araçlarını [değişiklik öncesi en az 3.000.000 Amerikan Doları] üç (3) yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilen
6. En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını [değişiklik öncesi en az 1.500.000 Amerikan Doları'ydı]en az üç (3) yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilen.

İşbu yukarıda belirlenen parasal değerlerin belirlenmesinde, tespit tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının efektif satış kuru ve/veya çapraz döviz kuru esas alınacaktır.

Bu makalenin tamamını görmek için lütfen buraya tıklayın.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.