06.04.2024 tarihli ve 32512 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar [“Karar”] ile daha önce 30.11.2022 tarihli ve 32029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bağımsız Denetim Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar'da düzenlemeler yapılarak bağımsız denetim zorunluluğuna ilişkin ölçütlerin eşik değerlerinde ve bağımsız denetime tabi şirketlerin kapsamında değişiklikler yapıldı.
Söz konusu karar 6 Nisan 2024 tarihinde yürürlüğe girdi ve 1 Ocak 2024'de başlayan 2024 hesap dönemi dahil ilerleyen hesap dönemlerinde uygulama bulacak. 5 Aralık 2022 tarihli yazımıza konu olan değişikliklerin ardından gelen Karar ile yapılan değişiklikler de aynı doğrultuda temelde parasal eşiklerin artırılmasını ve bazı istisnaların düzenlenmesini içeriyor.
Genel Eşiklerde Yapılan Değişiklikler
Karar ile parasal eşiklere yapılan değişiklikler ile halka açık sayılmayan veya karar ekinde özel olarak farklı parasal eşiklere tabi tutulmayan şirketler için parasal eşikler aşağıdaki gibi düzenlendi:
|
Ölçüt |
Eski Eşik |
Yeni Eşik |
|
Şirket Aktifleri Toplamı |
75 milyon TL |
150 milyon TL |
|
Yıllık Net Satış Hasılatı |
150 milyon TL |
300 milyon TL |
|
Çalışan Sayısı |
150 |
150 |
Bu kapsamda, birbirini takip eden iki yıl boyunca yukarıda sayılan ölçütlerden ikisini birden sağlayan herhangi bir şirket, bağımsız denetime tabi olacak.
Bunların yanı sıra öngörülen istisnalar bakımından da bazı değişiklikler getirildi. Eski düzenleme, sermayesinin en az %50'si devlete veya kamu kuruluşlarına ait olan şirketlerin ve Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'a [“Kanun”] tabi şirketlerin bağımsız denetim kapsamı dışında kalacağını öngörüyor, ancak aşağıda sayılan (I) numaralı liste kapsamında herhangi bir ölçüte bakılmaksızın bağımsız denetime tabi olan şirketlerin Kanun'a tabi olsalar dahi bağımsız denetim kapsamında kalacaklarını düzenliyordu. Karar ile ilgili istisna genişletilerek Kanun'a tabi kamu iktisadi teşebbüslerinin ve bağlı ortaklıkların da bağımsız denetim kapsamı dışında kalacağı düzenlendi.
Herhangi Bir Ölçüte Bağlı Olmaksızın Bağımsız Denetime Tabi Şirketler
Karar öncesinde Bağımsız Denetim Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar ekindeki (I) numaralı listede sayılan Sermaye Piyasası Kurulu'nun düzenleme ve denetimine tabi şirketler, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun düzenleme ve denetleme yetkisine tabi şirketler ile sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri, kıymetli maden üretimi veya ticareti ile iştigal edenler, umumi mağazalar ile medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yukarıda sayılan parasal eşiklere tabi olmaksızın bağımsız denetime tabi olacağı düzenleniyordu.
Değişiklikler ile başka bir koşul aranmaksızın bağımsız denetime tabi sayılan şirketlerin kapsamı genişletilerek internet ortamında isteğe bağlı yayın hakkına sahip olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşların, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu düzenlemelerine tabi olarak faaliyet gösteren ve söz konusu düzenlemeler uyarınca bağımsız denetim yükümlülüğü bulunan şirketlerin ve Kanun'a tabi olanlar dışında kalan kamu iktisadi teşebbüsleri ile bağlı ortaklıklarının da eşiklere bakılmaksızın bağımsız denetime tabi olacağı düzenlendi.
Düşük Eşik Değerlere Tabi Olan Şirketler
Karar ile Bağımsız Denetim Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar'ın (II) numaralı ekinde sayılan ve genel eşik değerlerden daha düşük eşik değerlere tabi tutulan şirketlerin kapsamı da daraltıldı. Bu bağlamda liste yeniden düzenlenerek çağrı merkezi hizmetleri hariç olmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu düzenleme ve denetimine tabi olan şirketler, gayri faal olan veya faaliyetleri geçici olarak durdurulan veya iptal edilmiş olan iştirak ve şirketler hariç olmak üzere TMSF'nin iştirakleri ile TMSF tarafından denetimi ve yönetimi devralınan şirketler ve sermayesinin en az %50'si belediyelere ait olan şirketler ile sınırlı tutuldu.
Bu şirketler bakımından uygulanan eşiklerde bir değişiklik yapılmadığından eşikler mevcut düzenlemede belirlenen şekilde uygulanarak şirket aktif toplamının en az 60 milyon TL, yıllık net satış hasılatının en az 80 milyon TL ve çalışan sayısının en az 100 kişi olması hallerinden ikisinin sağlanması halinde bağımsız denetim zorunluluğu uygulanacak. Daha önce bu eşiklere tabi olan sermayesinin en az %25'i kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, sendikalara, derneklere, vakıflara, kooperatiflere ve bunların üst kuruluşlarına doğrudan veya dolaylı olarak ait olan şirketler ile yurt çapında günlük olarak gazete yayımlayan şirketler ise kapsam dışına çıkartılarak genel eşiklere tabi hale getirildi.
Sonuç
Karar ile (I) ve (II) sayılı liste kapsamında yer almayan şirketler bakımından aktif toplam ve net satış hasılatı bakımından eşikler arttırılarak bağımsız denetçi atama yükümlülüğü bulunan şirketlerin kapsamı daraltılmış ve özellikle de daha düşük eşiklere tabi tutulan (II) numaralı ekte sayılan şirketler bakımından düzenleme sadeleştirilmiştir. Sonuç olarak, denetim yükümlülüklerinin kapsamının düzenlenmesi ve düzenlemelerin sadeleştirilmesi ile finansal raporların doğruluğunun ve güvenilirliğinin artırılması ve denetim süreçlerinin daha etkin yürütülmesi hedeflenmektedir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.