Στην καθημερινότητά μας έχουμε πολύ συχνά επαφή με αποφάσεις της Δημόσιας Διοίκησης οι οποίες καθορίζουν το τι θα ισχύσει σε μια συγκεκριμένη περίπτωση. Με τον όρο Δημόσια Διοίκηση (εφεξής «η Διοίκηση») εννοούμε την κύρια μορφή δράσης της εκτελεστικής εξουσίας του Κράτους, δηλαδή της εκάστοτε Κυβερνήσεως και των διαφόρων κρατικών αρχών.

Ο έλεγχος της Διοίκησης μπορεί να διαφανεί σε διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι έλεγχος για την νομιμότητα έκδοσης μιας διοικητικής πράξης, προληπτικός έλεγχος, κατασταλτικός είτε ακόμη και έλεγχος σκοπιμότητας. Ακόμη μπορεί να διενεργηθεί και κατόπιν υποβολής Ιεραρχικής Προσφυγής. Με τον όρο Ιεραρχική Προσφυγή εννοούμε τις «προσφυγές που ο νόμος έχει διαμορφώσει με τρόπο παρόμοιο με ένα ένδικο βοήθημα, με τη διαφορά ότι εγείρεται ενώπιον ενός Διοικητικού Οργάνου και όχι Δικαστηρίου».

Εάν ένας νόμος προβλέπει την δυνατότητα υποβολής Ιεραρχικής Προσφυγής ή ένστασης αυτό δεν εμποδίζει το επηρεαζόμενο πρόσωπο να προσβάλει την πράξη ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου χωρίς να κάνει χρήση του ως άνω αναφερόμενο δικαιώματος υποβολής ένστασης ή Ιεραρχικής Προσφυγής, εκτός εάν απαιτείται από τον Νόμο να ακολουθηθεί η συγκεκριμένη διαδικασία.

Βάσει του άρθρου 29 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάθε πολίτης, είτε φυσικό είτε νομικό πρόσωπο, είτε ημεδαπός ή αλλοδαπός έχει το δικαίωμα ατομικά ή συλλογικά να υποβάλει εγγράφως αίτηση ή παράπονο προς οποιανδήποτε αρμόδια δημόσια αρχή. Η απόφαση της αρχής στην οποία απευθύνεται το αίτημα και/ή παράπονο, θα πρέπει να είναι δεόντως αιτιολογημένη και να γνωστοποιείται εγγράφως αμέσως προς τον ενδιαφερόμενο ο οποίος υπέβαλε την αίτησιν ή το παράπονο, εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών. Η εν λόγω προθεσμία είναι ενδεικτική καθότι η Διοίκηση υποχρεούται να απαντήσει εντός τριάντα (30) ημερών εφόσον αυτό είναι εφικτό. Σε κάθε περίπτωση η διοίκηση υποχρεούται να απαντήσει στο αίτημα εντός της προθεσμίας των τριάντα ημερών (30) δίνοντας πληροφορίες για την πορεία της υπόθεσης, εάν δεν είναι εφικτή η συνολική απάντηση.

Εάν ο παραπονούμενος δεν ικανοποιείται από την απόφαση της Διοίκησης, είτε στην περίπτωση που δεν γνωστοποιείται σε αυτόν οποιαδήποτε απόφαση εντός της καθορισμένης προθεσμίας έχει το δικαίωμα να καταχωρήσει Προσφυγή ενώπιον του αρμοδίου Διοικητικού Δικαστηρίου.

Το δικαίωμα αναφοράς καλύπτει την υποβολή παραπόνου ή αιτήματος στη Διοίκηση ή σε άλλο διοικητικό όργανο για να προβεί η διοίκηση σε ανάκληση μιας πράξης ή τροποποίηση μιας ήδη εκδοθείσας απόφασης ή για την επανόρθωση ή αποτροπή ή και αποκατάσταση μιας ειδικής βλάβης. Είναι νομολογιακά καθιερωμένο ότι η λέξη αίτηση που αναφέρεται στο άρθρο 29 του Συντάγματος έχει την έννοια του αιτήματος και όχι την έννοια των αιτήσεων ή των ενστάσεων ή των ιεραρχικών προσφυγών που ο πολίτης υποβάλλει στη διοίκηση σύμφωνα με τις πρόνοιες της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας. Η αναφορά με την οποία ο πολίτης ζητά ανάκληση ή τροποποίηση μιας πράξης αποκαλείται αίτηση θεραπείας ή χαριστική προσφυγή.

Το δικαίωμα της αναφοράς αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δικαιώματα των πολιτών καθότι παρέχει προστασία σε κάθε πολίτη από την αυθαιρεσία της Δημόσιας Διοίκησης.

The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.