Geçtiğimiz yıllarda Türkiye'den birçok girişimci tarafından Kanada'da işletme satın alımı ve bu işletme vasıtası ile Kanada'ya göç etme hususunda önemli bir talep görüyoruz. Bu sebeple, her gün binlerce insanın ziyaret ettiği web sitemizin en çok okunan sayfalarından biri olan işletme satın almayı arzulayan müvekkillerimizin birçok sorularını ve endişelerini giderecek olan popular kılavuzumuzu Türkçe olarak size sunmaktan mutluluk duyuyoruz.
Kanada'ya bir yabancı yatırımcı veya girişimci olarak yerleşmek istiyorsanız, Kanada'da yerleşik bir işletme satın almak, Girişimci Çalışma İzni Programı kapsamında uygun hale gelmek için iyi bir seçenek olabilir.
Şunlar hakkında bilgi edinin: şirket içi transfer programı, başlangıç vizesi programı, girişimci vizesi (C11), LMIA çalışma izni ve PNP programları.
Öncelikle belirtmek gerekir ki göç yolculuğunuz için mükemmel büyüme potansiyeline sahip sağlam bir işletme bulmak gerçekten de karmaşıktır. Becerilerinize, önceki deneyimlerinize ve finansal hedeflerinize uygun bir işletme seçmeniz gerekir. Ayrıca, satın almayı planladığınız işletmenin, Kanada göçmenlik otoriteleri tarafından belirlenen gereksinimleri karşılaması gerekir.
Bu makalede, yabancı girişimcilerin Kanada'da satın alacakları doğru işletmeyi nasıl bulmaları gerektiğini inceleyeceğiz.
Adım 1: IRCC'nin Tercih Ettiği İşletmelere Odaklanın
Kanada'ya iş sahibi veya iş yeri işletmecisi olarak taşınmayı planlıyorsanız, Kanada göçmenlik otoritelerine iş faaliyetlerinizin Kanada'ya "önemli ekonomik, sosyal ve kültürel fayda" sağlayacağını göstermelisiniz. "Önemli ekonomik fayda"yı aşağıdaki şekillerde gösterebilirsiniz:
Seçenek 1: Potansiyeli yüksek ve tercih edilen endüstriler veya sektörlerde bir işletme satın almak;
Seçenek 2: "Önemli ekonomik, kültürel ve/veya sosyal anlamda fayda" saylayan bir işletme satın almak; ve/veya
Seçenek 3: Kanadalılar için istihdam yaratacak bir işletmeye önemli miktarda para yatırmak.
Seçenek 1: Tercih Edilen Endüstriler ve Sektörler
- Tarım, gıda/içecek üretimi ve gıda işleme dahil
- Bilgi ve iletişim teknolojisi
- Su Ürünleri Yetiştiriciliği
- Uluslararası Eğitim
- Havacılık/Uzay
- Madencilik/Mineral Geliştirme
- Biyomedikal (araştırma ve geliştirme, üretim vb. dahil)
- Madencilik ve Doğal Kaynaklar, Ormancılık
- Siber Güvenlik
- Tescilli Patentler
- Kültürel Endüstriler
- Ulaşım
- Enerji veya Doğal Gaz Sektörü
- Turizm, turizm ürünleri, cazibe merkezleri, hizmetler ve tesisler
- İhracat
- Fintech
- Çiftçilik
- Film ve Video Üretimi
- Finansal Hizmetler
- Yeşil Ekonomi
Seçenek 2: Önemli ve Kayda Değer Fayda Sağlayabilecek Faaliyetler
- Yeni ürünler ve hizmetler geliştirmek
- Yeni teknolojiler benimsemek
- Geleneksel işlere yenilikçi yaklaşımlar geliştirmek
- Kanada'dan ihracatı artırmak
- Katma değerli işletmeler
- Araştırma ve geliştirmeyi, teknoloji ticarileştirmeyi artırmak
- Teknoloji ve uzman bilgiyi aktarmak
- Az hizmet verilen yerel veya bölgesel bir pazara ürün veya hizmet sağlamak
Seçenek 3: Önemli Ekonomik Etki
- Kanada'da bir işletmeye en az 250.000 $ yatırım yapmak;
- En az 2 Kanadalı için iş yaratmak/korumak; ve
- Tüm çalışanlarına maaş ödeyebilecek yeterli geliri olan geçerli bir işletme.
IRCC'nin Genellikle Hoşlanmadığı İşletmeler
- Yatak ve kahvaltı işletmeleri
- Otomatik oto yıkama işletmeleri
- Hobi çiftlikleri ve ev tabanlı işletmeler
- Hurda metal geri dönüşüm
- Payday kredi, çek bozdurma, para değiştirme ve ATM işletmeleri
- Kullanılmış mal satan işletmeler (onarım, yenileme veya geri dönüşüm gibi katma değerli hizmetler sunan işletmeler hariç)
- Rehinci dükkanları
- Emlak komisyonculuğu, sigorta komisyonculuğu veya iş komisyonculuğu
- Solaryum salonları
- Gayrimenkul geliştirme faaliyetleri
- DVD kiralama mağazaları
- Mal ticareti yapan işletmeler (örneğin, ithalat/ihracat), katma değer gösterilmedikçe
- Jetonla çalışan çamaşırhaneler
- Pornografi veya cinsel içerikli ürünler veya hizmetler üreten, dağıtan veya satan işletmeler veya cinsel içerikli hizmetler sunan işletmeler
Adım 2: Doğru İşletmeyi Araştırın ve Seçin
İşletme arayışınıza, öncelikle internetle başlayın. Sobirovs Investment Opportunities, Business for Sale, Business Sell Canada, BuyAndSellBusiness.com ve hatta Canadian Realtor gibi sitelerde sahipler, işletmelerini listelerler. Bu sitelerde aramanızı eyalet veya şehir bazında daraltabilirsiniz.
Bu siteler güvenilir olsa da işletme listesi olduğunu iddia eden her siteye güvenemezsiniz. Dolandırıcılar, Kijiji ve Craigslist gibi düzenlenmemiş siteleri sıkça kullanır çünkü burada meşru görünmek kolaydır.
Yararlı bir ipucu: Gerçek potansiyeli olan kârlı bir işletmeyi 250.000 $'dan daha az bir fiyata bulmanız pek olası değildir. Bir işletme bu fiyatın altındaysa, muhtemelen çok kârlı bir işletme değildir. Ancak, COVID pandemisi nedeniyle, harika işletmeleri çok makul bir fiyata satın alabilirsiniz. COVID'in Kanada'da harika işletmeler bulma şansını nasıl artırdığı hakkında makalemizi okuyabilirsiniz.
Bir İşletme Satın Alımı Konusunda Uzmanlaşan bir Aracı (Broker) ile Çalısın
Size yardımcı olabilecek bir diğer yol ise bir iş alimi aracısı (broker) ile çalışmaktır. Bu profesyoneller, satılık işletmeleri bulma ve satın alma sürecinde size yardımcı olma konusunda uzmandır.
Bir broker, sizin saatlerinizi alacak bu arayıştan kurtarabilir ve uzmanlıklarından faydalanmanızı sağlayacak iyi bir yatırım olabilir. Western Canada Business Brokers, Sunbelt veya Aldrin Raphael Business Brokers gibi brokerlara göz atın.
Seçeneklerinizi Daraltın
İlginizi çeken birkaç satılık işletme bulduktan sonra, bazı temel bilgi toplama ile başlayın.
Ya işletmelerle kendiniz iletişime geçin ya da brokerınıza, işletmenin son üç yılın kurumsal vergi beyannamelerini temin etmesini sağlayın. Kanada'da, bunlara T2 Kurumsal Gelir Vergisi Beyannameleri, Çizelge 100 ve Çizelge 125 denir. Ayrıca, Mal ve Hizmetler Vergisi/Harmonize Satış Vergisi (GST/HST) için mevcut yıl başvurularını da talep etmelisiniz.
Bu belgeler, işletmenin brüt satışlarına ilk bakışı sağlar, böylece seçeneklerinizi karşılaştırabilirsiniz. Mali durumu araştırmanın sadece başlangıcı olsa da pratik bir başlangıç noktası sunar.
Mümkünse, en iyi seçeneklerinizin sahipleriyle görüşmek iyi bir fikirdir. Sahiplerine neden işletmelerini sattıklarını sorun ve kendi hikayelerini anlatmalarını isteyin. Her işletme çevresinde birkaç gün geçirerek müşteriler, tipik satış hacimleri ve operasyonun nasıl işlediği hakkında daha fazla bilgi edinin.
Tavsiyelerimiz
Hangi stratejiyi seçerseniz seçin, seçtiğiniz işletmenin şu kriterleri karşıladığından emin olun:
- Aktif ve faaliyetli olan bir işletme (tercihen 3+ yıllık geçmişi olan)
- En az iki çalışanı var (ne kadar çok çalışanı varsa o kadar iyi)
- Masrafların çoğunu karşılayacak yeterli geliri üretiyor (en az 300.000 $+)
- Kanada'da işletmeyi yürütmeyi planladığınız iş ile ilgili geçmişiniz veya becerileriniz var
- Sürdürülebilir bir ticari başarıya sahip olabilme potansiyeli olan bir işletme.
Daha fazla ipucu ister misiniz? Kanada'da işletme satın alırken en iyi 3 ipucu hakkındaki makalemizi okuyun.
Adım 3: Kendi Araştırmanızı Yapın
Seçeneklerinizi araştırdınız ve satın almak istediğiniz belirli bir işletmeye odaklandınız. Şimdi yardım ekibini devreye sokma zamanı.
Durum tespit sürecinde uzmanlıklarından yararlanmak için deneyimli profesyoneller ile çalışmalısınız. Bu kapsamlı araştırma misyonu, şirketin iflas başvuruları, davalar, borçlar, imar sorunları veya diğer anlaşmazlıklar gibi sahip olabileceği sorunları ortaya çıkarmalıdır. Bu çalışacağınız uzmanlar ekibi şirketin hukuki ve finansal yükümlülüklerini ve riskleri değerlendirmeli ve bu hususların sizin şirket satım alim surecinizi nasıl etkilemesi gerektiğini belirleyebilmelidir.
Durum tespiti herhangi bir işletme satın alımında kritik öneme sahipken, yabancı bir ülkede işletme satın alırken özellikle hayati önem taşır. Bu ülkedeki yasalar, yükümlülükler ve düzenlemeler konusunda uzmanlığa sahip profesyonellere ihtiyacınız mutlaka olacaktır.
Durum tespiti uzmanlarına ek olarak, satın alma işlemi boyunca size yardımcı olacak profesyonellere ihtiyacınız olacak. Bir şirketler hukuku avukatı ve bir muhasebeci şarttır.
Bir işletme satın alarak Kanada'ya göç etmeyi planlıyorsanız, satın alımınızı gerçekleştirmeden önce bir göçmenlik avukatına da ihtiyacınız olacaktır. Göçmenlik avukatınız, işin göçmenlik ihtiyaçlarınıza uygun olup olmadığını araştırabilir ve belirleyebilir.
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.