Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ("Kanun Teklifi") Meclis gündemindedir.
Kanunen işverenin çalışana yemek yardımı sağlama zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak taraflar yemek yardımının çalışana sağlanacağı şeklinde anlaşmışlarsa, çalışanın mesai saatleri içerisinde sağlıklı beslenmesinin temini amacıyla işverenlerce çalışana farklı yöntemlerle yemek yardımı sağlayabilmektedir.
Halihazırdaki mevcut düzenlemeler çerçevesinde işveren, aylık yemek ücretini çalışana nakit olarak ödemeyi tercih ediyorsa bu ücret çalışanın bordrosuna yansıtılıp; gelir vergisine tabi olmaktadır. Buna ek olarak günlük asgari ücretin % 6'sını aşan tutar da prime esas olan kazanca dahil edilmektedir. Temmuz 2022 itibariyle prime esas kazancın günlük yemek istisnası tutarı 12,94 TL'dir. Yani yemek ücretinin istisnayı aşan tutarı prime tabi tutulmaktadır. Buna karşılık yemek bedelinin nakit yerine yemek kartı ile sağlanması durumunda bu tutar prime esas kazanca dahil edilmemekte, yanı sıra 51 Türk Lirasını (KDV hariç) aşmayan kısmı da gelir vergisine tabi tutulmaktadır. Tüm bu avantajlardan ötürü yemek bedelinin nakit yerine yemek kartı ile çalışanlara sağlanması tercih ediliyordu.
Kanun Teklif'i ile birlikte işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk Lirasını (KDV hariç) aşmayan kısmı vergi istisnası kapsamına alınmış, ödeme tutarının bu tutarı aşması halinde ise aşan kısmın ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatlerin ücret olarak vergilendirileceği düzenlenmiştir. Kanun Teklif'in yürürlüğe girmesi ile birlikte salt vergi muafiyetinden yararlanabilmek için tercih edilen yemek kartı kullanım zorunluluğu ortadan kalkacak ve çalışanlara nakden ödenen yemek bedeli de yemek kartında olduğu gibi aynı şekilde vergi istisnası kapsamına dahil edilecektir.
Nakit ödenen yemek ücretinin çalışanın ücretinin bir parçası olması ve bu ödemenin çalışanın eline ayni olarak geçmemesi nedeni ile ücretinin içinde eriyip kaybolması kuvvetle muhtemeldir. Böyle bir durumda da haliyle çalışan hiç yemek yardımı almamış yani kendisine bu yan hak hiç temin edilmemiş şeklinde bir durum yaratabilecektir. Bunun dışında yemek bedelini nakden alan çalışanın, bu ödemeyi kendi önceliklerine göre beslenme dışındaki başka amaçları doğrultusunda kullanma durumu söz konusu olabilecektir. Bu gibi durumlarda da çalışanın mesai saatleri içerisinde sağlıklı beslenmesine dair güdülen amacın ikinci plana atılmasına neden olacaktır.
Diğer yandan orta ve uzun vadede çalışanın maaşının içinde eriyecek olan nakdi yemek bedeli istisnası çalışanın SGK prim miktarını ve uzun vadede emeklilikteki özlük haklarını da olumsuz yönde etkileyeceği düşünülmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tam metni için tıklayınız:
https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-4618.pdf
Originally published 18 Ekim 2022
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.