Trabzon 2. Asliye Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi'ne başvurarak, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (“CMK”)'nın 273. maddesinin 1 numaralı fıkrasının Anayasa'nın 13., 36. ve 141. Maddelerine aykırı olduğunu ileri sürerek iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
CMK'nın 273. maddesinin 1 numaralı fıkrası uyarınca; istinaf istemi, “hükmün açıklanmasından itibaren” yedi gün içinde hükmü veren mahkemeye bir dilekçe verilmesi veya zabıt kâtibine bir beyanda bulunulması suretiyle yapılır. İptali talep edilen bu kuralın; hükmün gerekçesinin duruşma tutanağına geçirilmediği durumlarda, gerekçeyi bilmeyen sanık yönünden kanun yoluna başvuru süresinin hükmün açıklanmasından itibaren başlatılmasının sanığa ağır bir külfet yüklediği, kuralın uyuşmazlıkların kısa sürede nihai çözüme kavuşturularak hukuki güvenliğin sağlanması şeklindeki meşru amaç bakımından orantısız olduğu ve bu yönüyle mahkemeye erişim hakkına ölçüsüz bir sınırlama getirdiği belirtilerek Anayasa'nın 13., 36. ve 141. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Anayasa Mahkemesi, istinaf kanun yoluna başvuru süresinin hükmün tefhimiyle başlamasının mahkemeye erişim hakkına sınırlama getirdiği ve yazılı gerekçe henüz tebliğ edilmeden kişiyi savunma yapmaya zorladığından savunma için gerekli kolaylıklardan yararlanma hakkını da etkilediği görüşündedir. Anayasa Mahkemesi kararında, istinaf kanun yoluna başvuru süresini hükmün açıklamasından itibaren başlatan ve belirli bir süre içinde başvuru yapılmadığı takdirde hükmün kesinleşmesine imkân tanıyan kuralın hukuki güvenlik ve istikrarın sağlanması amacına ulaşma bakımından elverişli olmadığı da ortaya konmuştur.
Anayasa Mahkemesi, söz konusu hükmün sanıkların savunma haklarını kullanmalarını zorlaştırdığı, ayrıca, ilgili kuralın gerekçesiz hükümlerde mahkemeye erişim hakkını sınırladığı gerekçesiyle Anayasa'nın 13. ve 36. maddelerine aykırı olduğuna; bu doğrultuda iptaline karar vermiştir. Son olarak kararda, iptal kararı nedeniyle doğacak hukuksal boşluğun kamu yararını ihlal edecek nitelikte olduğu değerlendirilmiş, iptal hükmünün kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Originally Published by October 2023
The content of this article is intended to provide a general guide to the subject matter. Specialist advice should be sought about your specific circumstances.